Działalność nierejestrowa, to swoiste novum dla osób chcących postawić pierwsze kroki w biznesie. Instytucja działalności nierejestrowej została wprowadzona i zawarta w art. 5 ustawy prawo przedsiębiorców, będącej częścią Konstytucji biznesu. Celem Konstytucji biznesu jest ukształtowanie otoczenia prawno – instytucjonalnego dla młodych, polskich przedsiębiorców.
Prowadzenie działalności nierejestrowej możliwe jest bez szeregu obowiązków administracyjnych, jak również fiskalnych. Aby uniknąć konieczności dokonywania wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, wystarczy prowadzić działalność na niewielką skalę w tym działalność dorywczą, z której miesięczny przychód nie przekroczy kwoty 1.125,00 zł.
Próg w wysokości 1.125,00 zł dotyczy przychodu należnego, a nie dochodu, o czym należy pamiętać. Wynika on z tego, że w 2019 roku, kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 2250,00 zł brutto, co oznacza, że działalność nierejestrowana może być prowadzona do limitu przychodów zmniejszonych o połowę. Działalność nierejestrowa może posiadać cechy działalności gospodarczej, a więc być zarówno zorganizowana jak i ciągła. Poza brakiem konieczności dokonywania wpisu do CEIDG, osoba prowadząca działalność nierejestrową zwolniona jest z szeregu innych obowiązków. Nie ma konieczności uzyskiwania numeru NIP i REGON, nie wymaga się opłacania składek zus na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, ani składki zdrowotne. Osoba prowadząca nierejestrową działalność samodzielnie nie składa więc deklaracji do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a co za tym idzie, nie dokonuje rejestracji do ubezpieczeń.
Obowiązki prowadzącego działalność nierejestrową
Pierwszym i co do zasady najważniejszym obowiązkiem związanym z prowadzeniem działalności nierejstrowejjest obowiązek prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży, zawierającej sumaryczną kwotę uzyskanego przychodu należnego z danego dnia. Sposób prowadzenia ewidencji jest dowolny, na dobrą sprawę można ją prowadzić w zwykłym zeszycie. Z punktu widzenia osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną, jest to o tyle korzystne, że może ona na bieżącą monitorować, czy próg kwotowy nie został przekroczony.
Obowiązkiem fakultatywnym jest uzyskanie numeru NIP. Oznacza to, że można się ubiegać o jego nadanie za pomocą formularza NIP – 7, ale ustawodawca wprost nie narzuca takiego obowiązku. Należy mieć jednak na uwadze, że w przypadku niektórych rodzajów działalności, w których wymagane jest posiadanie i korzystanie z kasy fiskalnej, istnieje konieczność nadania numeru NIP. Świadczenie usług fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych, przewozowych, związanych z mechaniką samochodową, wyżywieniem, usług kulturalnych i rozrywkowych – wymaga posiadania i korzystania z kasy fiskalnej, nawet w przypadku, gdy działalność będzie nierejestrowa.
Prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, bo za taki podmiot uznawana jest osoba prowadząca działalność nierejestrową, ma obowiązek rozliczać przychody z działalności nierejestrowej, oczywiście po dokonaniu odliczenia kosztów, w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej.
Kolejnym z obowiązków jest wystawianie na żądanie zgłoszone przez drugą stronę transakcji rachunku bądź faktury, chociażby tej uproszczonej, zawierającej co najmniej: datę wystawienia, numer, imię i nazwisko podatnika oraz nabywcy towaru lub usługi, oraz ich adresy, następnie nazwę i rodzaj usługi, ilość dostarczonych towarów lub zakres usług, cenę jednostkową i kwotę należności. To oczywiście, jeśli takie żądanie zostało zgłoszone w terminie trzech miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę.
Warto też wiedzieć, że osoba prowadząca działalność nierejestrową musi respektować wszelkie uprawnienia konsumenckie w relacjach z klientami, zarówno wynikające te z rękojmi i gwarancji, jak również prawa do odstąpienia od zawartej umowy, bez podawania przyczyny w określonych w ustawie przypadkach. Innymi słowy, w kontaktach biznesowych osoba prowadząca działalność nierejestrową traktowana jest na równi z innymi przedsiębiorcami i obowiązują ją tak przepisy dotyczące sprzedaży na rzecz konsumentów, jak i te dotyczące przetwarzania danych osobowych (RODO).
Działalność nierejestrowa a VAT
Osoba prowadząca działalność nierejestrową, co do zasady zwolniona jest z obowiązku płacenia podatku VAT. Wobec takich osób ustawodawca stosuje więc szczególne procedury dotyczące „drobnych przedsiębiorczości”. Zgodnie z art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnieniu od podatku VAT podlega sprzedaż dokonywana przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się podatek dochodowy.Ponadto, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym,
kwoty 200 000 zł.
Warto jednak wiedzieć, że ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza obligatoryjne opodatkowane podatkiem VAT, bez względu na wartość sprzedaży – są między innymi usługi prawnicze oraz usługi doradztwa, a także dostawa wyrobów z metali szlachetnych, towarów opodatkowanych akcyzą, środków transportu lub budynków. Tym samym, jeśli przedsiębiorca nierejestrowy działa w tej właśnie branży to będzie musiał być VATowcem.
Osoba prowadząca działalność nierejestrową, obowiązana jest do płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz właściwego Urzędu skarbowego w wysokości 18%, a po przekroczeniu pierwszego progu podatkowego – 32% stawki PIT. Rozliczenie z fiskusem następuje rocznie, w zeznaniu PIT-36.
Zalety i wady
Z pewnością, główną zaletą działalności nierejestrowanej, jest to, że można poprowadzić działalność „na próbę”. W sytuacji, kiedy biznes okaże się dochodowy, działalność taką można, a nawet musimy rozwinąć i rozpocząć „pełnowymiarową” działalność gospodarczą, podlegającą wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Działalność nierejestrowa jest to również alternatywna i prosta metoda na podjęcie dodatkowej formy zarobkowania, obok pracy na etacie.
Do wad działalności nierejestrowej z pewnością należy natomiast zaliczyć to, że działalność ta nie może wiązać się z uzyskaniem zezwolenia, koncesji czy też wpisu w rejestrze działalności regulowanej na podstawie przepisów innych ustaw. Dodatkowo, działalność taka nie może zostać zastosowana w przypadku osób prowadzących działalność w ramach spółki cywilnej, czy też spółek prawa handlowego. Ostatecznie, o czym warto pamiętać, brak będzie też prawa do bezpłatnego leczenia, wypłaty „chorobowego”, macierzyńskiego czy wypłaty pieniędzy w razie wypadku przy pracy, chyba że działalność nierejestrowa nie jest jedyną formą zarobkowania.
Treść została opublikowana dzięki współpracy z kancelarią prawną Kantorowski, Głąb i wspólnicy.
Zostaw komentarz