Biznesplan to dokument, który ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Niektórzy przedsiębiorcy go nie tworzą, bo nie wierzą, że się sprawdzi. Inni uważają, że jest furtką do otrzymania kredytu w banku, dofinansowania z Urzędu Pracy czy innej instytucji. Pisanie biznesplanu jest czasochłonne i wymaga przygotowań, Niektórzy wybierają ścieżkę na skróty i korzystają z gotowych biznesplanów dostępnych w sieci. Czy to dobre rozwiązanie? Nie do końca. Sprawdźmy dlaczego.
Czym jest biznesplan?
Biznesplan to dokument, który powinien powstać przed rozpoczęciem działalności. Można powiedzieć, że to pierwszy ważny krok w budowaniu własnej firmy. Wiele osób sporządzenie go traktuje jako przykry obowiązek, który nic tak naprawdę nie wnosi do działania firmy, ale jest konieczny, by zdobyć dofinansowanie. Jest to bardzo złe rozumowanie! Zanim zaczniemy prowadzić biznes, to właśnie na podstawie tego dokumentu możemy się dowiedzieć, czy ma on szansę rozwoju i czy nasza firma przetrwa na rynku.
Według definicji, biznesplan to opis długo- i krótkoterminowych celów i działań przedsiębiorstwa oraz jego mocnych i słabych stron. To także analiza możliwości rynkowych oraz środków i zasobów potrzebnych do zrealizowania postawionych sobie celów.
Zadaniem każdego biznesplanu jest dostarczenie informacji, które są niezbędne do podjęcia właściwych decyzji biznesowych. Dla banków jest to dokument, który może zaważyć o finansowaniu.
Co powinno znajdować się w biznesplanie?
Nie ma dwóch identycznych przedsiębiorstw, a co za tym idzie, ściągnięcie biznesplanu z Internetu i wstawienie własnych cyferek w wolne miejsca nie ma sensu. Szkielet biznesplanu jest bardzo zróżnicowany i rozbudowany. Można znaleźć takie, które mają kilka, kilkanaście stron, ale i takie, które mają ich kilkaset. Dlaczego tak jest?
Wszystko uwarunkowane jest tym, jak rozbudowany jest nasz biznes, jak duże jest otoczenie rynkowe, jaka jest nasza konkurencja itd. Trzeba jednocześnie pamiętać, że dokument ten nie może być ani zbyt ogólny, ani zbyt szczegółowy. Muszą się w nim znaleźć najważniejsze kwestie, a wszystkie dodatkowe szczegóły mogą zostać zawarte w załącznikach.
Mówi się, że optymalnie biznesplany mają około 20-60 stron A4 wraz z tabelami, które przeważnie tworzone są w Excelu. Możemy spotkać się z kilkoma rodzajami dokumentów, które są swoistą wersją biznesplanu:
- klasyczny, standardowy biznesplan – czyli ten, o którym piszemy powyżej;
- teaser inwestycyjny – jest to folder, który ma skusić inwestorów do sfinansowania przedsięwzięcia. Jest on przeważnie krótszy od biznesplanu. Opisuje jedynie najważniejsze obszary projektu, ma charakter ogólnikowy, ale jednocześnie jest przejrzyście napisany. Teaser inwestycyjny ma inne zadanie niż biznesplan i warto o tym pamiętać;
- model finansowy – można powiedzieć, że jest to okrojona wersja biznesplanu.Skupia się na liczbach, które mają przedstawiać finansową część przedsięwzięcia.
Różni odbiorcy, różna struktura dokumentu
Ponieważ zależnie od tego, dla kogo przygotowujemy dokument – dla banku, inwestora czy innej instytucji, jego struktura może się różnić. Powyżej przedstawiliśmy trzy różne wersje planów biznesowych, które jednak mają pewne punkty wspólne.Są nimi:
- wstęp, czyli streszczenie przedsięwzięcia – to opisowe wprowadzenie do inwestycji. Ważne aby zawierało cel działania, wysokość kwoty potrzebnej na rozruch biznesu, opis naszego produktu oraz rynku, który na niego wprowadzamy, informacje o doświadczeniu zawodowym osoby, która będzie zarządzać firmą oraz główne dane finansowe;
- charakterystyka firmy – jeśli przedsiębiorstwo już istnieje, to w tym miejscu powinna znaleźć się jego historia i pełne dane adresowe właściciela. W przypadku dopiero powstającego biznesu, warto zaznaczyć, czy będzie to firma jednoosobowa czy spółka. W tej rubryce znajdą się też takie informacje, jak wartości przedsiębiorstwa, zasoby własne itd.;
- charakterystyka produktu lub usługi – to bardzo ważna część, która ma na celu pokazanie tego, jak nasz produkt uplasowany jest na rynku, jak wygląda on na tle konkurencji, jaka jest technologia jego produkcji, czy posiadamy patenty i prawa autorskie do niego, a także w jakiej fazie życia jest produkt. Oczywiście, gdy piszemy plan dla firmy, która dopiero powstaje, niektóre zagadnienia nie będą brane pod uwagę. Ważne jest, by przedstawić koszt produktu, koszt jego wytworzenia i sprzedaży oraz potencjalne nasycenie rynku;
- charakterystyka rynku oraz konkurencji – czyli nic innego jak przedstawienie otoczenia, w którym przyjdzie działać naszej firmie. Ta część musi zawierać wszystkie najistotniejsze aspekty analizy rynku przedstawione w możliwie najpełniejszy sposób, tak aby zarówno przedsiębiorca, jak i odbiorca biznesplanu mieli pełny obraz otoczenia firmy. Trzeba przedstawić branżę, segmenty rynku, potencjalnych odbiorców, bariery wejścia na rynek, analizę SWOT;
- działania marketingowe i sprzedażowe – czyli wszystko na temat tego, jak będzie dystrybuowany i sprzedawany nasz produkt lub też usługa. Strategia marketingowa i sprzedażowa muszą być przygotowane na podstawie realnych i wiarygodnych danych. Tutaj też warto wspomnieć o polityce cenowej, która ma ogromne znaczenie w określeniu wartości produktu;
- harmonogram realizacji – czyli dokładne zaplanowanie działań i termin ich wdrożenia. Warto tutaj określić kamienie milowe i główne czynniki, które mogą wpłynąć na realizację celów;
- analiza finansowa – coś, co dla wielu osób będzie drogą przez mękę. Opracowanie planu inwestycyjnego, wraz z prognozą przyszłej sprzedaży i kosztów jej uzyskania. To właśnie ten element stanowi podstawę do podjęcia decyzji o uruchomieniu działalności. Ta część będzie zależna od tego, dla kogo i w jakim celu będzie ona sporządzona. W tej części musi znaleźć się bilans, rachunek zysków i strat. Warto zawrzeć tu także informacje o źródłach finansowania działalności;
- ostatnia część, czyli załączniki – tutaj muszą pojawić się wszystkie załączniki, które są niezbędne do tego, by biznesplan był kompletny i zrozumiały. Każdy plan będzie miał inne załączniki. Przykładowo mogą to być: specyfikacje techniczne, życiorysy założycieli i kluczowych pracowników, wyniki badań rynkowych, dane patentowe, rekomendacje itd.
Dlaczego gotowy biznesplan ściągnięty z Internetu nie jest dla Ciebie?
Biznesplan to dokument, który może być bardzo rozbudowany. Nie ma więc możliwości, by przygotowany przez kogoś biznesplan był idealnie dopasowany do naszych potrzeb. Ogólnie dostępny szablon może być jedynie szkieletem pod nasz dokument. Sugerujemy, aby przygotować go od początku samemu lub z osobą, która jest obeznana w temacie. Przecież to my wiemy najlepiej, jaki biznes otwieramy lub prowadzimy, czego oczekujemy i jak będziemy finansować i wdrażać przedsięwzięcie.
Pamiętajmy, że gotowe plany mogą być napisane pod konkretną branżę lub do celów prywatnych, czyli będą służyć jedynie autorowi, a dla nas mogą być jedynie wzorem. Nikt nie stworzył jeszcze uniwersalnego schematu biznesplanu, który sprawdzi się w każdej branży i w przypadku każdego produktu.
Pisać samemu czy z pomocą innych?
Jeśli posiadamy odpowiednią wiedzę, to biznesplan możemy napisać sami. Mimo to warto dać go do korekty osobie, która odpowiednio zredaguje niektóre jego części. Jeśli nie czujemy się na siłach, by wszystko napisać samemu, to warto skorzystać z pomocy kogoś z zewnątrz. Może to być firma zajmująca się doradztwem biznesowym,niezależny specjalista. Chodzi przede wszystkim o to, by osoba pisząca przeprowadziła pełny wywiad z nami. Tylko wtedy może mieć pewność, jak wyglądają założenia biznesu, jakie są jego koszty, jak duże są szanse na realizację planu. Tylko dzięki wspólnej pracy przełoży wszystkie dane na kartkę papieru. To jest niejednokrotnie najlepsze rozwiązanie, które zaoszczędzi nam czasu i nerwów.
Zostaw komentarz