Baza NIP – podstawowe informacje
Nie jest to indeks, który funkcjonowałby w polskim porządku prawnym tak długo, jak na przykład baza REGON. Numer Identyfikacji Podatkowej został uruchomiony pierwszego stycznia 1996 roku, ale akt prawny, który regulował jego zakres, powstał nieco wcześniej, bo 13 października 1995 roku. Była to Ustawa o Ewidencji i Identyfikacji Podatników.
Idea przyświecająca stworzeniu bazy NIP była jak najbardziej słuszna, jednak ustawodawca nie uniknął kilku kontrowersyjnych zapisów, które generowały wiele problemów zarówno dla firm, jak i dla osób fizycznych, które były zatrudnione na tradycyjną umowę o pracę.
Kluczową rolę odegrała pisownia Numeru Identyfikacji Podatkowej. Aby dobrze zrozumieć skalę problemu, należy uświadomić sobie, że kiedyś NIP był obowiązkowym rejestrem, dzięki któremu obywatele składali na przykład zeznania roczne, czy pobierali wynagrodzenie za świadczoną usługę pracy. Obecnie wystarczy podać swój numer PESEL. W ciągu kilku pierwszych lat działania rejestru każda zatrudniona osoba musiała podawać właśnie NIP.
Nie byłoby to problematyczne, gdyby ustawodawca wprowadził na przykład różne długości identyfikatora dla firm i dla osób zatrudnionych na umowę o pracę. Niestety, ale wybrano nieco inny wariant. Zdecydowano się na zmianę formy zapisu i inne rozmieszczenie myślników między kolejnymi cyframi.
Przedsiębiorcy korzystali z zapisu w formie 000-00-00-000, podczas gdy osoby cywilne zapisywały swój numer NIP w formie 000-000-00-00. Rodziło to sporo problemów, które nie tylko opóźniały załatwienie wielu spraw, ale też angażowały wiele czasu ze strony administracji skarbowej.
Dopiero po pewnym czasie przyszła duża zmiana. Po wprowadzeniu do gospodarki rejestru PESEL stał on się podstawowym indeksem dla osób cywilnych. Numer Identyfikacji Podatkowej stał się jednym z kluczowych identyfikatorów dla firm.
Jakie dane znajdziemy w bazie NIP?
Aby zrozumieć, dlaczego Numer Identyfikacji Podatkowej odgrywa tak dużą rolę w świecie biznesu, wystarczy skorzystać z serwisu ALEO.com, gdzie odnajdziemy m.in. dostęp do darmowej wyszukiwarki NIP. Dane są pobierane z oficjalnej bazy rządowej i wyświetlane w czytelny, przejrzysty sposób.
Odnajdziemy tam między innymi informacje teleadresowe firmy, a także dane o jej osobowości prawnej. Poznamy też datę założenia działalności oraz kody PKD, dzięki czemu można szybko zweryfikować, czym dana firma się zajmuje, co ułatwi przygotowanie oferty handlowej.
Numer Identyfikacji Podatkowej przyda się też, gdy chcemy sprawdzić firmę w białej liście płatników VAT. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej, nasza baza NIP została zintegrowana z europejskimi rejestrami, dzięki czemu dane o naszej firmie mogą też uzyskać kontrahenci biznesowi zza granicy.
Kto musi posługiwać się numerem NIP?
Niemal wszystkie rodzaje działalności gospodarczych działające w Polsce. Co więcej, identyfikator musi być podawany na przykład na fakturach i wielu innych dokumentach firmowych. Używamy go też, gdy musimy wygenerować nasz numer rachunku bankowego, na który opłacamy podatki.
Numer Identyfikacji Podatkowej muszą mieć też stowarzyszenia rejestrowe, fundacje oraz organy administracji samorządowej, czyli na przykład starostwa powiatowe oraz urzędy gmin. Numer NIP muszą mieć też inkasenci podatkowi oraz pracownicy Najwyższej Izby Kontroli.
Jak można wyrobić numer NIP?
Najprostszą metodą jest skorzystanie z formularza rejestracyjnego w ramach Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczych (CEIDG). Korzystamy w tym celu z CEIDG-1. Jest to metoda, która jest dostępna jedynie dla osób, które dopiero zakładają swoją pierwszą firmę. Warto odnotować też, że nasz numer NIP nie będzie przyznany nam automatycznie w toku rejestracji. Otrzymamy go (na podanego w CEIDG e-maila lub numer telefonu) dopiero po kilku dniach.
Jeśli potrzebujemy numeru NIP, a jednocześnie nie chcemy zakładać działalności gospodarczej, a na przykład stowarzyszenie, to możemy skorzystać z tradycyjnego formularza rejestracyjnego. Można go pobrać na przykład w urzędzie skarbowym lub urzędzie gminy. Od pewnego czasu ustawodawca dopuszcza też jego odesłanie drogą elektroniczną, co obecnie, w erze obostrzeń związanych z pandemią COVID-19, jest dużym ułatwieniem, które warto docenić.
Artykuł sponsorowany
Zostaw komentarz