Franczyza to świetny model biznesowy. Jeżeli nie masz pomysłu na biznes, możesz skorzystać z gotowych rozwiązań i wdrażać je u siebie. Dzięki temu korzystasz z przetestowanego pomysłu, ale trzeba zdać sobie sprawę, że nie każdy franczyzodawca dorósł biznesowo, aby skalować się w modelu franczyzowym. Naprawdę łatwo jest zainwestować w biznes, który wyszedł właścicielom, ale nie ma potencjału skalowalności, albo wypracowanych metod przenoszenia działalności do innych miast. Przeczytaj pytania, które musisz zadać franczyzodawcy, aby wyeliminować możliwość porażki.
Od jak dawna działa w modelu franczyzowym?
To pytanie może pokazać, co przez ten czas udało zrobić się franczyzodawcy. Jeżeli działa od niedawna, to nie oznacza, że jego franczyza jest kiepska (przecież każdy musi kiedyś zacząć) ale musisz dobrze zweryfikować skalowalność pomysłu, metody, które zostały opracowane dla partnerów biznesowych oraz kontrahenci, z którymi będzie Ci dane pracować.
Ile firm obecnie działa w ich franczyzie?
Odpowiednia ilość jest niewątpliwie plusem. Jeżeli franczyzodawca udzielił 5-6 franczyz to ma inne doświadczenie, niż taki, który nie udzielił żadnej a jeszcze inne niż taki, który ma 100 franczyz w 3 krajach. Na pewno większa liczba pozwala eliminować błędy, co jest plusem z punktu widzenia kolejnych wchodzących.
W jakich miastach funkcjonują te franszyzy?
Pytanie bardzo istotne. Może się okazać, że dany model nadaje się do większych miast i nie chodzi tylko o liczbę mieszkańców, ale i o ich zarobki czy nawet wykształcenie. Warto weryfikować pod tym kątem jakie to miasta.
Czy mogę porozmawiać z wybranym przez siebie franczyzobiorcą/ franszyzobiorcami?
Niektóre franczyzy mają to do siebie, że wystawiają konkretnych franczyzobiorców. Tak tych, którym wyszło J nie mówię, że jest to regułą, ale warto móc mieć możliwość wyboru z kim się skontaktować, aby weryfikacja była bardziej rzetelna.
Jakie jest wsparcie ze strony centrali, najlepiej z podziałem na wsparcie jednorazowe/cykliczne/podyktowane daną potrzebą?
Co dzieje się z nami po podpisaniu umowy. Jakie wsparcie zapewnia centrala i kiedy możemy na nie liczyć.
Czy mogę zobaczyć referencje Waszej franczyzy?
Czy są jakieś spisane referencje polecające Waszą franczyzę? Pytajmy o potwierdzenia wiarygodności u innych, którzy już współpracują z franczyzodawcą.
Ilu franczyzobiorców zrezygnowało z prowadzenia Waszej franczyzy i z jakich przyczyn?
Rzetelnie podchodząca firma, nie tylko powinna dysponować takimi danymi, ale też transparentnie pokazać je swoim potencjalnym kontrahentom.
Na jakiej podstawie wybierają franszyzobiorców, czy są jakieś specjalne kryteria, które trzeba spełnić?
Co prócz wpłaty i ewentualnego lokalu muszę posiadać, jakie są kryteria weryfikacji mnie jako Waszego przyszłego partnera?
Jakie są koszta uruchomienia franczyzy, czy poza tymi kosztami musimy uwzględnić w biznesplanie jakieś dodatkowe opłaty, jeżeli tak to jakie. Co wchodzi w koszt opłaty franczyzowej, a co musimy pokryć dodatkowo sami?
Czy opłata franczyzowa to jedyne co będę musiał opłacić czy może to dopiero początek. Warto zobaczyć czy nie ma ukrytych kosztów, o których franczyzodawca powie niechętnie, aby nie podwyższyć kapitału, z którym musi wystartować przyszły franczyzobiorca. Najważniejsze jest granie w otwarte karty, a nie napalanie się, że już za miesiąc będę miał własny biznes.
Jakie opłaty cykliczne są po mojej stronie, ile od obrotu/zysku muszę oddać do centrali?
Czy poza wniesioną opłatą licencyjną, jestem zobowiązany do uiszczania opłat od obrotu, lub stałych corocznych przedłużeń licencji?
Ile mogę zarobić na franczyzie i o ile to możliwe to proszę o tabelę estymacji zarobków?
Jeżeli franczyzodawca prowadzi swój model od dłuższego czasu, na pewno dysponuje estymacjami / prognozami tego jak można zarobić w mieście 20 tysiecznym a jak w takim, które ma 100 tysięcy mieszkańców. Warto o nie poprosić i zweryfikować czy są realne. Nie warto podniecać się wirtualnymi dziesiątkami tysięcy złotych, a przyjąć chłodne kalkulacje.
Czy przed uruchomieniem franczyzy były prowadzone programy pilotażowe? Jeżeli nie to dlaczego?
Czy zanim rozpoczęli rozwijanie swoich franczyz testowali w innych miastach swój pomysł na biznes. Warto sprawdzić czy sukces pierwszego punktu jest skalowalny i czy nie jest tak, że wyszło dlatego, że właściciele poświęcali 15h dziennie, zanim przyszedł sukces.
Czy całość kapitału niezbędnego do uruchomienia franczyzy jest potrzebna od razu, czy istnieje możliwość systemu ratalnego w celu amortyzacji kosztu?
To pytanie jest istotne z punktu widzenia cashflow, zawsze rozbicie ratalne jest dla nas korzystniejsze, dużo bardziej rozsądne, ale nie każda franczyza daje taką możliwość.
Czy w Waszym modelu franczyzowym jest zauważalna sezonowość?
Jedne franczyzy są silnie zakorzenione w sezonowości np. budki z lodami, a inne mniej, ale z pewnością większość ma zdecydowane „peaki” przychodowe.
Kiedy jest najlepszy moment na otwarcie franczyzy?
Być może jest taki okres w roku, gdzie najkorzystniej jest rozpocząć działalność jak np. w przypadku szkół językowych chwilę przed powrotami dzieci z wakacji do szkół.
Czy pobieracie prowizję od dostaw towarów, sprzętu. Czy po uruchomieniu są narzucani kontrahenci, u których musimy „wybierać” towar?
No właśnie. Temat kontrowersyjny, ale czasami warto zapytać o to czy nie ma ukrytych opłat w postaci narzucenia określonych kontrahentów. Oczywiście to może być plus, że dostajesz listę dostawców, ale zapytaj czy franczyzobiorca nie ma prowizji na tych towarach etc.
Czy jestem zobowiązany do „wybrania” określonej ilości towaru co miesiąc, nawet jeżeli moje potrzeby są mniejsze?
Jeżeli nam nie idzie w biznesie franczyzowym i jeszcze musimy się zatowarowywać na określone pieniądze co miesiąc, może nas to jeszcze bardziej ciągnąć w dół. Warto o to zapytać, aby w ewentualnych kłopotach nie pociągnęło nas to na dno.
Jakie wydatki na promocję ponoszę, a na co mogę liczyć z Waszej strony w tym zakresie?
Jak promować lokalnie swój biznes, kto to będzie robił, jakie są tego koszta i czy te koszta są wliczone w licencje. Warto o to pytać, warto się zastanawiać, bo marketing to jeden z najważniejszych elementów, które pomagają nam, zwłaszcza na starcie.
Czy organizujecie spotkania franczyzobiorców, jeżeli tak to gdzie, jak często i na czym one polegają?
Nauka, nauka i jeszcze raz nauka. Właśnie tak podsumowałbym prowadzenie biznesu. Wiadomo nie od dziś, że najlepiej uczyć się od innych. Takie spotkania mogą być doskonałym pomysłem na integracje, ale też wymianę wiedzy i doświadczeń.
Jaki system szkoleniowy jest oferowany, jakie wsparcie merytoryczne przekazujecie mi na starcie?
Webinary, a może wdrożenie na żywo. Warto znać odpowiedź na to pytanie zanim położymy na stół oszczędności życia. To w jakim stopniu wdrożymy się do biznesu, jestem elementem, od którego zależy sukces.
Jak wyglądają umowy franczyzowe, czy mogę zobaczyć draft takiej umowy, czy istnieje możliwość ustalenia indywidualnych warunków czy umowa jest „sztywna”?
W umowach bardzo często są rzeczy, które nie pasują nam. Powinniśmy od samego początku pytać, czy mamy prawo edytować jakieś zapisy w umowie. Oczywiście jeżeli obie strony wyrażą ku temu aprobatę.
Czy mam prawo do późniejszego odsprzedania franczyzy, jeżeli tak to jakie są konsekwencje i warunki takiej sprzedaży?
Czasami biznes nie idzie i trzeba go sprzedać, a czasami wręcz przeciwnie idzie bardzo dobrze i jest inwestor, który chciałby zainwestować w taki biznes. Czy umowa pozwala nam na odsprzedanie licencji czy jest przypisana wyłącznie do nas?
Na jaki czas przyznawana jest franczyza/co dzieje się po tym czasie?
Licencja na 3 lata, a może na 5? Co dzieje się po tym czasie? Mamy tendencję do budowania czegoś tu i teraz, nie dbamy o przyszłość, każda jednostka czasu się kiedyś kończy więc warto wiedzieć, co będzie potem, abyśmy nie obudzili się z poważnym kłopotem po tym czasie.
Co w momencie gdy będę chciał zrezygnować z prowadzenia działalności, jakie są konwencje i jak mogę rozwiązać umowę?
Jak wyjść z prowadzenia działalności gospodarczej? Być może w Twoim wypadku zajdzie potrzeba wyjścia z prowadzenia działalności gospodarczej, coś przyczyni się, że nagle zechcesz odejść od licencji. Ważne, abyś na starcie wiedział jakie warunki musisz spełniać.
Kto będzie pełnił rolę kontaktującej się ze mną osoby i w jakich sprawach mogę się z tą osobą kontaktować?
Często osoba, z którą domawiasz warunki licencji, a osoba, która jest wsparciem to zupełnie inne osoby. Warto wiedzieć kto będzie Cię wspierał w trakcie współpracy, a najlepiej aby móc z tą osobą porozmawiać przed rozpoczęciem współpracy.
Czy Wasza firma posiada książkę standardów, dobrych praktyk?
Nie każda franczyza to wypracowała, a to błąd. Warto zapytać o taką książkę. Wiesz dlaczego? Później okazuje się, że firma franczyzodawca ma 50 punktów franczyzowych i każdy jest inny, nie buduje to spójności i tym samym marki. Nie ma standardów co do zatrudniania personelu, szkolenia itd.
Co w momencie gdy natrafię na problemy, z którymi nie potrafię sobie poradzić (administracja, biurokracja, księgowość, prawo) ?
Czasami są problemy, z którymi mniej doświadczeni przedsiębiorcy nie potrafią sobie poradzić. No właśnie i jak te problemy rozwiązywać, gdzie kończy się support, a zaczyna się głęboka woda, na co mogę liczyć, a co muszę organizować sam?
Dlaczego miałbym wybrać właśnie Twoją franszyzę?
Pytanie klucz. Gdy pytałem się kilku moich znajomych, którzy myślą o franczyzie wielu z nich wskazywało 4-5 potencjalnych franczyz. Rekordziści wskazywali, że analizują powyżej 10 różnych biznesów franczyzowych. To znak, że to franczyzodawca bije się o nas, a nie odwrotnie. Musimy zadawać te pytania.
Zostaw komentarz