Wiele firm staje przed wyzwaniem, jakim niewątpliwie jest ekspansja na zagraniczne rynki. Biorąc pod uwagę, że gospodarka w Europie „kurczy się”,
a konkurencja zaostrza, przedsiębiorstwa próbują swoich sił w coraz trudniejszych i kulturalnie zupełnie odmiennych systemach ekonomicznych. Jednym z popularnych, potencjalnie lukratywnych kierunków eksportu naszych rodzimych biznesów jest region Zatoki Perskiej.
Jak zatem wygląda PR-owy launch produktów czy usług na rynkach Bliskowschodnich?
Oto lista dziesięciu kluczowych czynników, które należy wziąć pod uwagę planując kampanię na Bliskim Wschodzie.
PODZIAŁ REGIONU
Brak rozbicia regionu na poszczególne kraje to jeden z głównych błędów popełnianych przy planowaniu kampanii. Bardzo często rejon postrzegany jest przez pryzmat rozwiniętego i względnie liberalnego Dubaju, który to skupia większość firm z branży marketingowej i komunikacyjnej. Emiraty nie są jednak rzeczywistym i realnym odzwierciedleniem sytuacji panujących w pozostałych państwach Zatoki. Bardzo ważne jest zatem, aby doprecyzować w jakich państwach prowadzone będą działania, i na etapie planowania uwzględnić różnice i zwyczaje kulturowe w nich panujące. Bardzo często dla klientów prowadzone są specjalistyczne, autorskie badania społeczeństwa czy analizy konkretnych zachowań zakupowych.
JĘZYK ARABSKI
Mieszkańcy Bliskiego Wschodu nie używają, jak mogło by się wydawać, jednego, wspólnego języka. Istnieje tzw. współczesny język arabski, który jest stosowany w piśmie i podczas oficjalnych spotkań, jednak należy mieć świadomość, że mieszkańcy poszczególnych państw oraz ich regionów, stosują lokalne odmiany i dialekty. Rozwój mobilnych komunikatorów przyczynił się również do powstania tzw. „Arabizi”, używanego w mowie i piśmie. Użytkownicy korzystają z angielskiego alfabetu, a nieistniejące litery lub te, które są powielane w arabskim, pisane są jako cyfry.
MEDIA
W regionie Zatoki Perskiej prężnie działa kilkadziesiąt tytułów, pozostałe kilkaset ocenić można jako „funkcjonujące”, ale do profesjonalnych redakcji jakie znamy w Europie na pewno jest im bardzo daleko. Współpraca PR-owa to także obszar, który obecnie znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju. Wiele redakcji nie prowadzi współpracy PR-owej, nie posiada oferty na artykuły sponsorowane czy inne formy płatnej współpracy z agencjami. Największym problemem w tej płaszczyźnie jest także ogólna niechęć do wprowadzania nowości i przyjmowania światowych trendów kooperacji na linii PR-owiec i redakcja.
Jeśli rozważasz kampanię na Bliskim Wschodzie na pewno współpracę nawiążesz
z takimi redakcjami jak: GULF News, Esquire, Men’s Health, Harper’s Bazaar Arabia, Perfect Fit Magazine, Arabian Business.
PODEJŚCIE MEDIÓW
Rynek mediów w poszczególnych państwach Zatoki Perskiej znacząco różni się od siebie. Zjednoczone Emiraty Arabskie wiodą prym w branży, a wiele dużych tytułów właśnie stamtąd prowadzi działania na poszczególne kraje. O ile praca z tytułami eksportowymi to czysta przyjemność i od przedstawicieli można spodziewać się tylko i wyłącznie profesjonalizmu, to jednak sytuacja wygląda znaczniej mniej optymistycznie jeśli nawiązujemy współpracę z mediami na rynkach lokalnych. Brak odpowiedzi na pierwsze zapytanie to norma, zdarza się, że wiadomości zwrotnej możemy spodziewać się dopiero po trzech do pięciu wysłanych maili i follow-upie telefonicznym bądź whatsappowym. W ostateczności, warto wysłać kolejnego maila w języku arabskim.
SOCIAL MEDIA
Warto podkreślić, że kraje Zatoki Perskiej należą do grupy państw najbardziej spenetrowanych mediami społecznościowymi. Aktywnie z mediów społecznościowych korzysta bowiem aż 92% ludności! Nowe media są dużo bardziej popularne niż te tradycyjne i często są jedynym źródłem informacji czy narzędziem sprzedaży. Warto również dodać, że w social media nie ma cenzury jeśli chodzi o prywatne profile. Marki również mogą pozwolić sobie na więcej niż w mediach tradycyjnych. Najchętniej używany jest Instagram i SnapChat.
INFLUENCERZY
Lokalni influencerzy to obecnie najprężniej działająca forma współpracy marek z mediami internetowymi. W Emiratach, Kuwejcie, Katarze, Libanie, Bahrajnie, Arabii Saudyjskiej każdego dnia do grona ważnych osobistości social media dołączają kolejni blogerzy, celebryci, czy po prostu osoby z ogromną liczbą followersów, często znane po prostu z tego, że są… znane. Warto jednak dodać, że współpraca z influencerami zazwyczaj przebiega bardzo profesjonalnie, a oferty przesyłane są szybko. Niejedna z nich jest przygotowana znacznie lepiej niż te przysyłane od mediów. Kooperacja z influencerami to najpopularniejsza w regionie forma promocja marek w sieci, chętnie wykorzystywana przez firmy globalne oraz lokalne. Ceny za post sponsorowany są zróżnicowane, ale należy liczyć się ze stawkami zaczynającymi się od 100-200$ i więcej…do nawet 20 000$ za jeden wpis.
REKLAMY SOCIAL MEDIA
Wyniki kampanii w social media mogą być zaskakująco dobre, jeśli tylko będą dobrane do grupy docelowej. Nie jest tajemnicą, że kluczem do sukcesu udanej kampanii reklamowej na Facebooku czy Instagramie jest właśnie dobry, interesujący grupę content. Problemem przy planowaniu działań płatnych na Bliskim Wschodzie są przede wszystkim różnice kulturowe i detale, których będąc w Europie nie jesteśmy w stanie znać. Dlatego nawet najlepsze agencje często nie radzą sobie
z dobraniem treści do grupy w krajach arabskich. Niezastąpionym rozwiązaniem jest team pracujący lokalnie, który mimo braków kompetencyjnych, może konsultować nawyki, zna zwyczaje, dialekty językowe i preferencje zakupowe.
Jakie wyniki można osiągnąć? Średnie koszty z ostatnich kampanii:
- za polubienie profilu na Facebooku ok. 0,02-0,05 $.
- Za odtworzenie filmu na Facebooku ok. 0,03 – 0,08 $
- Za odtworzenie filmu na Instagramie ok. 0,0003 – 0,03 $
- Za przekierowanie na stronę z Facebooka. 0,03-0,12 $.
- Za przekierowanie z Instagrama 0,04 – 1,1 $
- Za lead z Facebooka 0,5 – 3,5 $
(*wszystkie dane pochodzą z kampanii zrealizowanych na rynkach Zatoki Perskiej przez Agencję Refocus Media)
HEJT W SIECI
Niewątpliwym fenomenem funkcjonowania social media w krajach takich jak Kuwejt, Bahrajn, Liban, Katar czy Zjednoczone Emiraty Arabskie jest prawie całkowity brak hejtu w sieci. Użytkownicy nie zostawiają negatywnych komentarzy pod postami, bardzo często jednak komentując przekazują słowa wsparcia i zapewnienia o modlitwie. Jest to dość ciekawe, ponieważ często takie komentarze pojawiają się przy treściach komercyjnych. Jeśli jakaś treść zostanie odebrana negatywnie, powszechnie stosowaną praktyką jest komentarz w formie prywatnej wiadomości wysyłanej na profilu. Ciekawe jest również to, że w przypadku błędu na stronie użytkownik przesyła podpowiedź z gotowym, prawidłowym według niego rozwiązaniem.
BRAK BAZY WIEDZY
Jednym z głównych problemów, które spotykają osoby pracujące przy kampaniach na rynkach Zatoki Perskiej jest brak bazy wiedzy. Opisy trendów, artykuły branżowe czy case study to pojedyncze treści, dotyczące głównie działań w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Istnieje niepisana zasada braku dzielenia się wiedzą, ze względu na unikatowe know-how firm. Szkoda, jak widać w Europie czy Stanach, wspólne działania, tworzenie wartościowego contentu branżowego przez wielu specjalistów, zdecydowanie przekłada się na wyższą jakość usług i w rezultacie wiele ciekawych i kreatywnych kampanii.
DŁUGI CZAS REALIZACJI PROJEKTÓW
Dla osoby, która po raz pierwszy ma styczność z rynkami państw arabskich wiele praktyk biznesowych będzie niewątpliwie zaskoczeniem. Ja swoje pierwsze doświadczenia opisuję raczej słowami: frustracja, zniechęcenie i bezsilność. Dlaczego? Pracując w standardach europejskich do głowy nie przychodzi myśl, że można nie sprawdzać maila przez cały dzień, w okresie świąt religijnych można nie pracować nawet kilka tygodni lub, że bardziej niż na realizacji dobrze płatnego zlecenia, drugiej stronie zależeć będzie na odpowiednim temacie, relacji z inną marką, poglądach, itp. Planując kampanię i działania w którymkolwiek z państw Zatoki Perskiej należy przede wszystkim uzbroić się w cierpliwość, a działania rozpocząć z bardzo dużym wyprzedzeniem. To szokujące, ale deadline nie istnieje i nie obowiązuje jeszcze wszędzie ;).
ESENCJA
Przygotowanie, zaplanowanie i wdrożenie kampanii PR na rynkach Zatoki Perskiej
to czasochłonny proces, wymagający znajomości przede wszystkim różnic kulturowych i zwyczajów.
Nasz tworzony i ulepszany latami, autorski system realizacji projektów może okazać się nieskuteczny w starciu z różnorodnym i wymagającym regionem Bliskiego Wschodu. Projekty realizowane z sukcesem opierają się głównie na doświadczeniu, zbudowanych relacjach i know-how. Oczywiście, znalezienie złotego przepisu na realizację wielu projektów nie istnieje, ponieważ każdy z nich jest inny. Mam jednak nadzieję, że przedstawione wskazówki pomogą wam w realizacji projektów na nowych kulturowo rynkach. Powodzenia!
Zostaw komentarz